Το Αστεροσκοπείο Αθηνών, με έτος ίδρυσης το 1840, αποτελεί το παλαιότερο ερευνητικό κέντρο της Ελλάδας. Το 1890 έγινε κρατικό ερευνητικό κέντρο και μετονομάστηκε σε Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, έχοντας τη νομική μορφή Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ). Σε διεθνές επίπεδο, το ΕΑΑ κατέχει: α) την Προεδρία στην UNESCO για τις φυσικές καταστροφές (που ιδρύθηκε στο πλαίσιο της UNESCO-BRESCE), β) τη Γραμματεία του Δικτύου Αξιολόγησης και Αντιμετώπισης των Κινδύνων Καταστροφών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη (ΝΑΕ) και γ) το Παγκόσμιο Σύστημα Συστημάτων Παρακολούθησης της Γης (GEOSS), ένα από τα τέσσερα εθνικά γραφεία GEO στον κόσμο. Σήμερα, το ΕΑΑ αποτελείται από τα ακόλουθα ινστιτούτα: α) Ινστιτούτο Αστρονομίας, Αστροφυσικής, Διαστημικών Εφαρμογών & Τηλεπισκόπησης (ΙΑΑΔΕΤ), β) Γεωδυναμικό Ινστιτούτο (ΓΕΙΝ), γ) Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΙΕΠΒΑ).
Το ΙΑΑΔΕΤ ασχολείται με τη μελέτη των φαινομένων που διαδραματίζονται στο μακρινό σύμπαν, στους γαλαξίες, στους αστέρες και στη μεσοαστρική ύλη, καθώς και στο διαπλανητικό χώρο, στον Ήλιο, στις μαγνητόσφαιρες, στις ιονόσφαιρες και στις εξώσφαιρες των πλανητών. Στο έργο του συμπεριλαμβάνεται η συστηματική συλλογή και επεξεργασία μετρήσεων και παρατηρήσεων που πραγματοποιούνται στην επιφάνεια της Γης και στο διάστημα, αλλά και η διάχυση της γνώσης αυτής προς το ευρύ κοινό. Η Ομάδα Ατμοσφαιρικής Τηλεπισκόπησης του ΙΑΑΔΕΤ δραστηριοποιείται στη μελέτη και στο χαρακτηρισμό των αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα μέσω επίγειων και δορυφορικών τεχνικών ενεργητικής και παθητικής τηλεπισκόπησης.